Последнее обновление: 24 Февраля 2024 12:41, Просмотров (4684), Печать

Халық ішінде мынадай сөз бар: "Ауырып ем іздегенше, ауырмайтын жол ізде" деген. Және оны жүзеге асырудың ең тиімді тәсілдерінің бірі - спортпен шұғылдану. Шахтинскіде спортпен шұғылдануды жақсы көреді, әсіресе Шахтинск спортының даңқын шығарып, атағын көтеретіндерге құрметпен қарайды.

Дене шынықтыру және спорт бөлімі 1969 жылы Шахтинск қаласында Халық депутаттары қалалық Кеңесінің 12 шақырылымының I сессиясында құрылды. Қаланың ескі тұрғындарының бірі Чекурина Елизавета Эмильевнаның сол уақыттағы спорт дамуы туралы естеліктері қызықты: "10 жаста ата-анамен бірге Шахтинск қаласына келдім. Өзімнің балалық шағым мен жастық жылдарын еске ала отырсам, кейде сабаққа кешігетін едім, өйткені Садовая көшесі (бұрын Торговая көшесі деп аталған) лас өзен сияқты болатын, және адамдар дүкендерге батпақ етікпен баратын еді. Мен спортты жақсы көретінмін, бірақ стадиондар болмады. Аулаларда ата-аналар баскетбол ойнауға арналған сақиналарды орнатты, ал футболға арналған қақпалар екі кірпіш болатын. Біз, балалар, оған да риза болдық, себебі спортқа деген сүйіспеншілік болды. Ал үлкен спорт залы бар № 5 сегіз жылдық мектеп, одан кейін кішкентай, бірақ жайлы стадионы бар № 9 орта мектеп ашылғанда біз қаншалықты қуанып едік. Менің қысқа бойыма қарамастан, мен баскетболмен айналыстым, - дейді Елизавета Эмильевна, - бірнеше рет республикалық жарыстарда оқыған мектеп, техникумның намысын қорғадым".

1967 жылы маңызды оқиға болды - қалалық стадион құрылды.

Сол жылы Ленин атындағы шахтаның "Угольщик" футбол командасы "Б" класты шеберлер командалары арасында футбол бойынша КСРО біріншілігіне қатысу құқығына ие болды және көптеген жылдар бойы өзінің футбол әуесқойларымен қуантты. Бұл командада Владимир Иосифович Кочержук ойнады, ол әрі қарай осы стадионда 30 жылдан астам балалар жаттықтырушысы болып жұмыс істеді және КСРО, Қазақстан, Ресей, Украина чемпионаттарына қатысқан футболшыларды тәрбиелеп шығарды. Кочержуктың үздік тәрбиеленушілерінің бірі Олег Додонов болды, ол 17 жасында алматылық "Қайрат" сапында КСРО чемпионатына қатысып, КСРО жастар құрамасының мүшесі болды. Стадион өзінің екінші өмірін 40 жылдық мерейтойына, 2007 жылы қайтарды.

Елуден астам жыл өтті және бүгінгі күні Шахтинскіде спорттың дамуына экономика, әлеуметтік сала, мәдениет дамуы сияқты елеулі және мұқият көңіл бөлінеді. Шахтинск аймағында 79 спорт ғимараты жұмыс істейді, соның ішінде 2 стадион – Шахтинск және Шахан кентінде; НОММ зауытында ашық теннис корты; 7 салынған спорт залы, соның ішінде 2 күрес залы, онда балалар жасөспірімдер спорт мектебінің жас спортшылары, балалар жасөспірімдер орталығының 1 бокс залы, "Колос" ЖШС-не тиесілі ауыр атлетика 1 залы; 2 "Ягуар" және "Атлетик" спорттық-сауықтыру кешені.

Шахтинск қаласы әкімдігінің жанында балалар - жасөспірімдер спорт мектебі жұмыс істейді, онда 639 бала спорт түрлерімен шұғылданады. Балалар-жасөспірімдер спорт мектебінің 8 бөлімшесінде және балалар-жасөспірімдер орталығының 6 бөлімшесінде 29 спорт түрі бойынша спорт резервін дайындау жүргізілуде, оның 12-сі Олимпиада ойындарының бағдарламасына кіреді.

Бүгінгі күні спортты дамыту бағыттарының бірі спорттық туризм болып табылады. 2007 жылдан бастап Шахтинск технологиялық колледжі базасында туризмнің спорттық түрлері бойынша секция жұмыс істейді, оған жаяу туризм, құзға өрмелеу және спорттық бағдарлау кіреді. Секция спортшылары жыл сайын спорттық туризм және туристік көпсайыс бойынша жарыстарға қатысады. Жыл сайын осындай жарыстардың саны өсуде. Бұл жарыстар тек таза спорттық сипатқа ғана емес, сонымен қатар үлкен патриоттық мәнге ие, мысалы, туристік көпсайыс бойынша Қазақстан Республикасының Кубогы және 2009 жылы өткен "Менің Отаным – Қазақстан" экспедициясының республикалық кезеңі.

Шахтылықтардың соңғы жылдардағы ең жарқын спорттық жетістіктері арасында-Қарағанды қаласында өткен "Ақ-қыс 2011" облыстық қысқы спартакиадасында 3-ші жалпы командалық орын; 2011 жылдың наурыз айында Саран қаласында өткен ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаты Р.М. Шаекиннің кубогына 1996 жылы туған ұлдар мен қыздар арасында баскетболдан VII дәстүрлі турнирде 1-ші орын.

2015 жылы біздің спортшылар 115 түрлі облыстық, республикалық және халықаралық жарыстарға қатысып, әр түрлі дәрежедегі 119 медаль жеңіп алды, оның ішінде: 25-алтын, 51-күміс, 43-қола. Қала біздің спортшылардың жетістіктерімен мақтана алады. Қоян - қолтық ұрыс және жауынгерлік самбодан халықаралық және республикалық жарыстардың жүлдегері Абаев Әлішер, Қаныш Сәтбаевты еске алуға арналған Жасөспірімдер арасындағы "қазақ күресінен" республикалық турнирде екінші және үшінші орын алған Тұрсын Байбол мен Бидолда Қабдық ерекше көзге түсті. Сонымен қатар, Марина Яцкова каратэ-додан Қазақстан Кубогында 1 орын және Евгений Яцков каратэ-додан 2 орын алды.

2017 жылы Шахтинск аймағының спортшылары 270 медальді әр түрлі дәрежедегі: 65 - алтын, 98 - күміс, 107 - қола медальмен толықтырды, 107-облыстық, республикалық деңгейдегі және халықаралық турнирлерге қатысты.

Өткен жылы қала спортшылары түрлі деңгейдегі жарыстарда табысты өнер көрсетті - Василий Самчук және Талғат Сырымбетов, бокстан республикалық және халықаралық жарыстардың чемпиондары атанды, Роман Василенков және Сергей Шатовкин, велоспорт бойынша қудалау командалық жарыста V Азия ойындарының чемпионы атанды. Амоскин Никита, спорттық акробатика бойынша халықаралық және республикалық жарыстардың чемпионы, Полянский Данила, сырықпен секіру бойынша республикалық, халықаралық жарыстардың чемпионы және жүлдегері, Давыдов Никита және Староверкин Кирилл, ауыр атлетикадан облыстық және республикалық жарыстардың чемпиондары, Қайыржанұлы Эдтхан, қазақ күресінен облыстық және республикалық жарыстардың чемпионы және жүлдегері!

Қала спортшыларының жетістіктері негізінде біздің мемлекетіміздің, қоғамның, ұлттың қоғамдық келісімді сақтау және нығайту жөніндегі басты идеясы қаланған жаңа қазақстандық патриотизмді қалыптастыруға ықпал етеді.

Шахтинск өзінің тарихында өз қаласын әлемдік, еуропалық, одақтық және республикалық жарыстарда даңққа бөлеген спортшылардың бірнеше ұрпағын тәрбиелеп шығарды. Олардың ішінде танымал боксшылар – Анатолий Александров, Ермек Серіков, Софья Ковалевская, ауыр атлеттер – Виктор Мазин, Аслан Абдуллаев, Александр Пушкарь және т. б. бар.

Анатолий Александровтың есімі-кәсіби бокс анналарында белгілі: КСРО чемпионы, екі дүркін Интерконтиненталдық чемпион, Еуропаның алты дүркін чемпионы, екі дүркін әлем чемпионы. 80 – ші жылдары ол 48 кг салмақ, одан кейін 54 кг дәрежесінде өнер көрсетіп, 18 жасында Қазақстан чемпионы атанды. 90-шы жылдары кәсіби боксқа кетті. Қазір Анатолий Александров Мәскеуде тұрып жатса да, өзінің кіші отанымен байланысын жоғалтпады.

Ермек Серіков-Қарағанды боксының тарихында бокстан халықаралық дәрежедегі ең жас спорт шебері, Шахтинск қаласының жаттықтырушысы Рамазан Мизамбаевтың тәрбиеленушісі. Е.Серіков - жасөспірімдер арасындағы бокстан ҚР бірнеше дүркін чемпионы, Азияның үш дүркін чемпионы (2005-2007 жж.), Ливерпульде өткен 2005 жылғы Әлем кубогының финалисті.

Софья Ковалевская Қазақстан Кубогының иегері. Боксты туған қаласында жаттықтырушы Болат Сәкеновтың жетекшілігімен жүзеге асырды. Қазақстан Кубогындағы жеңіс оған бокстан Қазақстан әйелдер құрамасының бірінші нөмірі болуға мүмкіндік берді.

Шахтинск штангистер мектебі де танымал, оның ең жарқын өкілі Виктор Мазин. Жаттығудың алғашқы жылында ол спорт шебері нормативін орындады, үш жылдан кейін халықаралық дәрежедегі спорт шебері, кейін Олимпиада чемпионы болды. Оның қоржынында – КСРО халықтарының спартакиадасында екінші орын және күміс, жеті әлемдік және екі Олимпиада рекорды және 1980 жылғы Мәскеудегі Олимпиаданың алтын медалі бар. Ол атақты жаттықтырушы Николай Николаевич Снегуровтың шәкірті болды.

  Оларға КСРО чемпионатының алтын жүлдегері Панаидов, КСРО халықтары спартакиадасының чемпиондары Хамитов пен Мұхамеджанов жатады. Бүгінгі оқушылар арасында Н.Н. Снегурова – 2006 және 2009 жылдары жасөспірімдер арасындағы Қазақстан чемпионатында I орын алған Халықаралық дәрежедегі спорт шебері Александр Пушкарь; жасөспірімдер арасындағы Азия чемпионатының қола жүлдегері, Қазақстанның үш дүркін чемпионы халықаралық дәрежедегі спорт шебері Аслан Абдуллаев; 10 жасында спорт шеберіне үміткер нормативін орындаған Кирилл Староверкин және т. б.

   Шахтинск спортының болашағы: Сергей Чернов, Никита Амоскин, Кирилл Староверкин, Данил Полянский, Аслан Абдуллаев, Александр Пушкарь, Мұрат Оразбаев, Софья Ковалевская, Әйгерім Алданышева, Александр Шиловтың есімдерімен тығыз байланысты.

2021 жылдың сәуір айында Польшаның Кельц қаласында өткен бокстан жастар арасындағы әлем чемпионатында жиырма қазақстандық спортшы бақ сынады. Чемпионатқа барлығы 66 ел, 487 мықты жас боксшылар қатысты. Шахтинск қаласының тумасы Сабыржан Аққалықов бокстан әлем чемпионы атанды. Спортшы 64 кг категориясында өнер көрсетті. Жас спортшы небәрі 18 жаста, ол бес жыл бойы үздіксіз жаттығуда, болашағынан үлкен үміт арттырады.

Долинкалықтар сенімді ақтады: [спорт туралы]. // Шахтинский вестник. – 2023.- 3 ақпан.- Б.8

Рызақұлұлы, А. Шахтинскіліктер жеңіспен оралды: марафон. / А. Рызақұлұлы // Шахтинский вестник. – 2023.- 31 наурыз.- Б.5

Тұржанов, А. Чемпионға құрмет көрсетілді: [Р. Фатахов туралы]. / А. Тұржанов // Шахтинский вестник. – 2023.- 24 ақпан.- Б.6

қайта оралу