Прозашы, эссеист Мархабат Байғұттың жеті томдық шығармалар жинағының алтыншы томына негізінен эсселері, әдебиеттік әдіпті пайымдаулары жинақталып отыр. «Тылсым Тәкен», «Асқар аңсар», «Тілдарын», «Аға досқа арзу хат», «Сәуірдің самалы», «Сүйінші, сүйінер суреткер бар!», «Абайды оқы, орында!», «Түркі текті Темірханға», «Баркөрнеу бар қазаққа көрінеді», «Шыңдағы Шерағаң», т.б. туындылары, Шанғыс Айтматовтан тәржімаланған «Эйфельдейін мұнараның маңында...» сынды эсселердің ерекшеліктері көп.